.jpg){kind=link}
.jpg){kind=link}
Thực đơn
Lãnh thổ đặc biệt của các thành viên Khu vực Kinh tế châu Âu
Trong khi các Vùng ngoài cùng và các quốc gia và vùng lãnh thổ hải ngoại thuộc các cấu trúc chính trị được áp dụng các cơ chế chung, điều này không đúng với tất cả các vùng lãnh thổ đặc biệt. Lãnh thổ của 10 quốc gia thành viên có các thỏa thuận đặc biệt trong mối quan hệ của họ với EU. Trong những trường hợp đặc biệt đó, các quy định về thuế VAT không được áp dụng và họ cũng có thể được miễn các quy định về hải quan hoặc thuế tiêu thụ đặc biệt.[48][49]
| Cờ | Huy hiệu | Tên | Diện tích | Dân số | Quốc gia chịu trách nhiệm | Ngôn ngữ chính thức | Một phần của EU | Liên minh Hải quan[48] | Quy định về VAT[48] | Quy định về Thuế tiêu thụ đặc biệt[48] |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Melilla | 12,3 km2 (5 dặm vuông Anh)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | 86,384 | Spain | tiếng Tây Ban Nha | Có | Không | Không | Không | ||
| Ceuta | 18,5 km2 (7 dặm vuông Anh)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | 85,144 | Có | Không | Không | Không | ||||
| Åland | 1.580 km2 (610 dặm vuông Anh) | 30,129 | Finland | tiếng Thụy Điển | Có | Có | Không | Không | ||
| Quần đảo Faroe | 1.399 km2 (540 dặm vuông Anh) | 52,337 | Denmark | tiếng Faroe, tiếng Đan Mạch | Không | Không | Không | Không | ||
| Vùng đệm Liên Hợp Quốc ở Síp[lower-alpha 6] | 346 km2 (134 dặm vuông Anh) | 8,686[53] | Cyprus (de jure) | tiếng Hy Lạp (de jure) | Có | Có[lower-alpha 7] | Không[55] | Có[lower-alpha 7] | ||
| Livigno | 227,3 km2 (88 dặm vuông Anh)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | 6,721 | Italy | tiếng Ý | Có | Không | Không | Không | ||
| Campione d'Italia[lower-alpha 8] | 2,68 km2 (1 dặm vuông Anh)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | 1,961 | Có | Có[56] | Không | Có[56] | ||||
| Büsingen am Hochrhein | 7,62 km2 (3 dặm vuông Anh)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | 1,536 | Germany | tiếng Đức | Có | Không | Không | Không | ||
| Heligoland | 1,7 km2 (1 dặm vuông Anh)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | 1,265 | Có | Không | Không | Không | ||||
| Cộng đồng tu viện của Núi Athos | 335,63 km2 (130 dặm vuông Anh)[chuyển đổi: số không hợp lệ] | 1,811 | Greece | tiếng Hy Lạp (de jure)[lower-alpha 9] | Có | Có | Không | Có | ||
| Total | 3,930 km2 (1,517 sq mi) | 303,283 |
Åland, một quần đảo thuộc Phần Lan, nhưng có quyền tự trị một phần, nằm giữa Thụy Điển và Phần Lan, với dân cư nói tiếng Thụy Điển, đã gia nhập EU cùng với Phần Lan vào năm 1995. Quần đảo đã có một cuộc trưng cầu dân ý riêng về việc gia nhập và giống như đất liền Phần Lan đã bỏ phiếu ủng hộ.
Luật EU, bao gồm 4 quyền tự do cơ bản, áp dụng cho Åland.[57] Tuy nhiên, có một số vi phạm do tình trạng đặc biệt của quần đảo. Åland nằm ngoài khu vực VAT[10] và được miễn các quy định chung liên quan đến thuế doanh thu, thuế tiêu thụ đặc biệt và thuế gián thu.[58] Ngoài ra, để bảo vệ nền kinh tế địa phương, hiệp ước gia nhập cho phép áp dụng khái niệm hembygdsrätt/kotiseutuoikeus (công dân vùng). Do đó, có những hạn chế về việc nắm giữ tài sản và bất động sản, quyền thành lập vì mục đích kinh doanh và những hạn chế về người có thể cung cấp dịch vụ ở Åland đối với những người không nắm giữ tư cách này.[59] Bất kỳ công dân Phần Lan nào cư trú hợp pháp tại Åland trong 5 năm có thể chứng minh được kiến thức đầy đủ về ngôn ngữ Thụy Điển có thể nhận được tư cách này.[60]
Làng Büsingen am Hochrhein của Đức là một vùng đất tách rời hoàn toàn được bao quanh bởi Thụy Sĩ, và như vậy, về mặt thực tế, là một liên minh thuế quan với quốc gia ngoài EU sau này.[61] Đồng euro là tiền tệ lưu hành hợp pháp, mặc dù đồng franc Thụy Sĩ được ưa chuộng hơn.[62] Büsingen được loại trừ khỏi liên minh hải quan EU và khu vực VAT của EU.[10] Thuế VAT của Thụy Sĩ thường được áp dụng. Büsingen cũng nằm ngoài Khu vực Schengen cho đến khi Thụy Sĩ gia nhập tổ chức này vào ngày 12 tháng 12 năm 2008.
Campione d'Italia là một ngôi làng nằm tách biệt hoàn toàn khỏi lãnh thổ chính của Ý, được bao bọc bởi bang Ticino của Thụy Sĩ cũng như Hồ Lugano (hoặc Ceresio), và là một Comune thuộc quyền tài phán của Tỉnh Como. Trong khi đó, Livigno, một thị trấn nghỉ mát nhỏ miền núi và xa xôi, về mặt hành chính thì nó là một Comune của Tỉnh Sondrio. Cả 2 comune này đều là một phần của vùng Lombardy. Mặc dù là một phần của EU, Livigno bị loại khỏi liên minh hải quan và khu vực VAT, với tình trạng thuế của Livigno có từ thời Napoléon. Campione được loại trừ khỏi khu vực VAT của EU. Nó đã bị loại khỏi khu vực hải quan EU cho đến cuối năm 2019.[10][63] Các cửa hàng và nhà hàng ở Campione chấp nhận thanh toán bằng cả euro và cả franc Thụy Sĩ, đồng thời giá cả được hiển thị bằng cả euro và franc Thụy Sĩ.[64]
Ceuta và Melilla là hai thành phố nằm tách biệt khỏi lãnh thổ của Tây Ban Nha trên đại lục châu Âu, biên giới trên đất liền của chúng bị bao bọc hoàn toàn bởi Vương quốc Ma Rốc, phần còn lại là Biển Địa Trung Hải. Họ là một phần của EU nhưng lại bị loại khỏi các chính sách nông nghiệp và thủy sản chung.[65] Họ cũng nằm ngoài liên minh hải quan và khu vực VAT,[10] nhưng không đánh thuế hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu từ Liên minh sang Ceuta và Melilla, và một số hàng hóa có nguồn gốc từ Ceuta và Melilla được miễn thuế hải quan.
Mặc dù trên danh nghĩa là một phần của Khu vực Schengen (thị thực Schengen có hiệu lực), Tây Ban Nha thực hiện kiểm tra danh tính đối với tất cả hành khách đường biển và đường hàng không rời khỏi khu vực này để đến những nơi khác trong Khu vực Schengen.[66]
Các hòn đảo nhỏ nằm rải rác dọc theo bờ biển phía Bắc châu Phi, được gọi chung là Plazas de soberanía cũng là một phần không thể tách rời của Tây Ban Nha kể từ thế kỷ XV, và do đó cũng là một phần của Liên minh châu Âu. Tiền tệ của được sử dụng chính thức ở 2 lãnh thổ này là đồng euro. Về mặt tranh chấp lãnh thổ, Ma Rốc không thừa nhận 2 thành phố này là của Tây Ban Nha, họ tuyên bố chủ quyền ở cả Ceuta và Melilla.
Khi Cộng hòa Síp trở thành một phần của Liên minh châu Âu vào ngày 1 tháng 5 năm 2004, một phần ba phía Bắc của hòn đảo này nằm ngoài tầm kiểm soát thực tế của chính phủ do cuộc xâm lược của Thổ Nhĩ Kỳ vào Síp, tạo ra một lãnh thổ li khai thân Thổ Nhĩ Kỳ gọi là Bắc Síp, một vùng đệm của Liên Hợp Quốc đã được tạo ra nhầm ngăn cách hai nhà nước này, và 3% diện tích hòn đảo nữa được chiếm giữ bởi các căn cứ có chủ quyền của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland (thuộc chủ quyền của Anh kể từ Thỏa thuận Luân Đôn và Zürich năm 1960). Hai nghị định thư của Hiệp ước gia nhập 2003—số 3 và 10, được gọi lần lượt là "Nghị định thư về các khu vực căn cứ có chủ quyền" và "Nghị định thư Síp" - phản ánh tình hình phức tạp này.
Luật EU chỉ áp dụng đầy đủ cho phần đảo được chính phủ Cộng hòa Síp kiểm soát trên thực tế, không bao gồm lãnh thổ ly khai Bắc Síp và Akrotiri và Dhekelia của Anh. Luật EU bị đình chỉ ở một phần ba phía Bắc của hòn đảo (Cộng hòa Bắc Síp, một nhà nước độc lập chỉ được Thổ Nhĩ Kỳ công nhận) theo điều 1(1) của Nghị định thư Síp.[67] Nếu hòn đảo được thống nhất, Hội đồng Liên minh châu Âu sẽ bãi bỏ lệnh đình chỉ bằng một quyết định. Bốn tháng sau khi quyết định như vậy được thông qua, các cuộc bầu cử mới vào Nghị viện châu Âu sẽ được tổ chức trên đảo để bầu ra các đại diện người Síp trên toàn bộ hòn đảo.[68]
Luật quốc tịch Síp áp dụng cho toàn bộ hòn đảo và theo đó áp dụng cho cư dân Bắc Síp và các khu vực căn cứ có chủ quyền của Anh trên cơ sở giống như những người sinh ra trong khu vực do Cộng hòa Síp kiểm soát.[69][70] Công dân Cộng hòa Síp sống ở Bắc Síp là công dân EU và trên danh nghĩa có quyền bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử vào Nghị viện Châu Âu; tuy nhiên, các cuộc bầu cử vào Nghị viện đó không được tổ chức ở Bắc Síp vì trên thực tế nó được cai trị bởi một nhà nước riêng biệt, mặc dù là một nhà nước chỉ được Thổ Nhĩ Kỳ công nhận.[71]
Vương quốc Anh có hai căn cứ có chủ quyền trên đảo Síp, đó là Akrotiri và Dhekelia. Không giống như các lãnh thổ hải ngoại khác của Anh, cư dân ở vùng này (những người được hưởng quyền Công dân Lãnh thổ hải ngoại thuộc Anh) chưa bao giờ được hưởng quyền công dân Anh.
Trước khi người Síp gia nhập EU vào năm 2004, mặc dù Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland là thành viên EU vào thời điểm đó, luật EU không áp dụng cho các khu vực căn cứ có chủ quyền.[72] Quan điểm này đã được thay đổi bởi hiệp ước gia nhập Síp để luật EU, tuy vẫn không áp dụng về mặt nguyên tắc, nhưng được áp dụng trong phạm vi cần thiết để thực hiện một nghị định thư gắn liền với hiệp ước đó.[73] Nghị định thư này áp dụng luật EU liên quan đến Chính sách nông nghiệp chung, hải quan, thuế gián thu, chính sách xã hội, công lý và nội vụ đối với các khu vực căn cứ có chủ quyền. Chính quyền các khu vực căn cứ có chủ quyền cũng đưa ra quy định về việc đơn phương áp dụng luật EU có thể áp dụng trực tiếp.[74] Vương quốc Anh cũng đồng ý trong Nghị định thư về việc duy trì đủ quyền kiểm soát biên giới bên ngoài (tức là ngoài đảo và phía Bắc Síp) của các khu vực căn cứ để đảm bảo rằng biên giới giữa các khu vực căn cứ có chủ quyền và Cộng hòa Síp có thể vẫn mở hoàn toàn và sẽ không phải được quản lý như một biên giới bên ngoài EU. Do đó, các khu vực căn cứ có chủ quyền sẽ trở thành một phần trên thực tế của Khu vực Schengen nếu và khi Síp thực hiện nó. Các khu vực cơ sở trên thực tế đã là thành viên của khu vực đồng euro do trước đây họ sử dụng đồng bảng Síp và việc họ sử dụng đồng euro làm đồng tiền hợp pháp từ năm 2008.[75]
Bởi vì luật quốc tịch Síp mở rộng cho người Síp ở các khu vực căn cứ có chủ quyền, cư dân Síp, với tư cách là công dân của Cộng hòa Síp, được quyền có quốc tịch EU. Gần một nửa dân số của các khu vực căn cứ có chủ quyền là người Síp, phần còn lại là quân nhân Anh, nhân viên hỗ trợ và những người phụ thuộc của các căn cứ quân sự.[76] Trong một tuyên bố kèm theo Hiệp ước thành lập Cộng hòa Síp năm 1960, chính phủ Anh cam kết không cho phép người dân định cư mới tại các khu vực căn cứ có chủ quyền ngoài mục đích tạm thời.[77]
Theo nghị định thư của Thỏa thuận rút lui Brexit, một số quy định của luật EU về nông nghiệp, hải quan, thuế gián tiếp, an sinh xã hội và kiểm soát biên giới tiếp tục được áp dụng cho các khu vực căn cứ có chủ quyền.[78]
Vùng đệm của Liên Hợp Quốc ngăn cách giữa phía Cộng hòa Síp với vùng lãnh thổ li khai Cộng hòa Bắc Síp có chiều rộng từ vài mét ở miền trung Nicosia đến vài km ở vùng nông thôn. Mặc dù trên danh nghĩa nó thuộc chủ quyền của Cộng hòa Síp nhưng lại được quản lý bởi Lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc tại Síp (UNFICYP). Dân số của vùng đệm này là 8.686 người (tính đến tháng 10 năm 2007), và một trong những nhiệm vụ của UNFICYP là "khuyến khích việc nối lại đầy đủ nhất có thể các hoạt động dân sự bình thường ở vùng đệm".[53] Các ngôi làng có người ở nằm trong vùng đệm được Cộng hòa Síp quản lý hợp pháp nhưng được lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp Quốc quản lý.[50] Điều 2.1 của Nghị định thư Síp[67] cho phép Hội đồng châu Âu xác định mức độ áp dụng các quy định của luật EU trong vùng đệm.[79]
Quần đảo Faroe chưa bao giờ là một phần của EU. Công dân Đan Mạch cư trú trên quần đảo không được coi là công dân của một quốc gia thành viên EU theo nghĩa của các hiệp ước, nên do đó họ không phải là công dân của Liên minh Châu Âu.[80] Tuy nhiên, người Faroe có thể trở thành công dân EU bằng cách thay đổi nơi cư trú sang Đan Mạch.
Quần đảo Faroe không thuộc Khu vực Schengen và thị thực Schengen không có giá trị. Tuy nhiên, quần đảo này là một phần của Liên minh Hộ chiếu Bắc Âu và Hiệp định Schengen quy định rằng khách du lịch đi qua giữa các đảo và Khu vực Schengen không được coi là đi qua biên giới bên ngoài của Khu vực.[81] Điều này có nghĩa là không có kiểm soát hộ chiếu chính thức mà chỉ kiểm tra danh tính khi làm thủ tục cho chuyến bay hoặc thuyền tới các hòn đảo nơi công dân Bắc Âu đi du lịch nội địa Bắc Âu không cần hộ chiếu, chỉ xuất trình vé cùng với chứng minh thư.[82]
Heligoland là một quần đảo của Đức nằm ở Biển Bắc, cách bờ biển phía Tây Bắc nước Đức 70 km (43 mi). Nó là một phần của EU, nhưng được loại trừ khỏi liên minh thuế quan và khu vực VAT.[10]
Cộng đồng tu viện Núi Athos là một Vùng tu viện tự trị của Hy Lạp. Hiệp ước gia nhập EU của Hy Lạp quy định rằng Núi Athos duy trì tình trạng pháp lý đặc biệt hàng thế kỷ,[83] được đảm bảo bởi điều 105 của Hiến pháp Hy Lạp. Nó là một phần của liên minh hải quan nhưng nằm ngoài khu vực VAT.[10] Mặc dù cần phải có giấy phép đặc biệt để vào bán đảo và có lệnh cấm tiếp nhận phụ nữ, nhưng đây là một phần của Khu vực Schengen.[84] Tu viện có một số quyền nhất định đối với các tăng lữ từ các quốc gia ngoài EU. Một tuyên bố kèm theo hiệp ước gia nhập Hiệp ước Schengen của Hy Lạp nêu rõ rằng "tình trạng đặc biệt" của Núi Athos cần được tính đến khi áp dụng các quy định của Schengen.[85]
Thực đơn
Lãnh thổ đặc biệt của các thành viên Khu vực Kinh tế châu ÂuLiên quan
Tài liệu tham khảo
WikiPedia: Lãnh thổ đặc biệt của các thành viên Khu vực Kinh tế châu Âu